YGS'de her hangi bir puan türünden 180'i geçen adaylar, istedikleri Lisans Yerleştirme Sınavına girebilecekleridir. LYS'ye kayıt başvuruları 21-30 Nisan 2014 tarihlerinde yapılacaktır.

LYS tarihleri ve içerikleri ve süreleri aşağıdaki gibidir:

• LYS-4 (Sosyal Bilimler) : 14 Haziran 2014 | 10:00 | 135dk
• LYS-1 (Matematik) : 15 Haziran 2014 | 10:00 | 135dk
• LYS-5 (Yabancı Dil) : 15 Haziran 2014 | 14:30 | 120dk
• LYS-2 (Fen Bilimleri): 21 Haziran 2014 | 10:00 | 135dk
• LYS-3 (Edebiyat - Coğrafya) :22 Haziran 2014 | 10:00 | 120dk

Temmuz başında LYS sonuçlarının açıklanması beklenmektedir. Bu sonuçlar açıklandıktan sonra tercih dönemi başlayacaktır. Bu tercih döneminde sınavsız geçiş ve meslek yüksekokulları fakülteler ve yüksekokulların tercihleri alınacaktır. 18 Temmuzda tercih işlemleri bitecektir.

Geçmiş yıllarda adayların birçoğunun 3-4 LYS'ye birden girdikleri görülmüştür. Adayın kendi alanı dışında başka bir LYS'ye çalışmamış ve hazırlanmamış ise girmesini tavsiye etmiyoruz. Örneğin TM bölümü mezunu adayın Matematik (LYS-1) ve Edebiyat Coğrafya (LYS-3) sınavının dışında sosyal ve fen testlerine girmesinin bir anlamı ve faydası olmayacaktır. Aday kendine güveniyor ve iyi bir hazırlık yapmış ise üçüncü bir sınava girebilir. Gelişigüzel ve sadece kendini denemek için gereğinden fazla sınava giren adayın kafasında meslek ve bölüm seçimi oturmamış demektir.

Özellikle YGS'de istediği başarıyı elde edemeyen adayların meslek ve bölüm seçimi konusunda bu zamanlarda sağlıklı düşünemedikleri görülmektedir. Birçok aday bir taraftan 2 yıllık bölümler diğer taraftan da bir çok alanda (sosyal-TM) 4 yıllık bölüm tercih etmeyi düşünmektedirler. Hedef ne kadar çok ve geniş olursa ulaşması o derece zor olur, insanın kafası karışır ve umudu kırılır. Adaylara tavsiyemiz hedeflerini çok geniş tutmaması daldan dala atlamamaları ve herkesten tavsiye almamaları olacaktır. Bu dönemde adayların birçoğu aşırı duygusal ya da karamsar olabilmektedir. Bu ruh halinin üstüne gelişigüzel birçok kişinin yorumları ve tavsiyeleri eklenince, iş içinden çıkılmaz bir hal almaktadır. Yine bu dönemlerde (sınav ve tercih dönemlerinde) televizyonda ve medyada bir çok uzman ve özel üniversite temsilcisi çıkıp; adaylara şu bölüm şöyle güzel, bu bölümde iş bulmak böyle kolay tarzında hazır reçeteler sunmaktadırlar.

Aileye, çevreye ve arkadaşlarına karşı aday bende bir bölüm zandım diyebilmek için en sonunda gelişigüzel ve çokta istemeyerek tercih yapmaktadır. Tercih yapacak adaylara ilk tavsiyem tercih edecekleri bölümü iyi araştırmalarıdır. Kan görmeye dayanmıyorsan ve hastalarla uğraşmayı sevmiyorsan sadece iş bulma ihtimali yüksek diye 2 yıllık sağlık bölümlerini tercih etmeyin. Bu örnekler çoğaltılabilir.

Adayların bilmesi gerek diğer bir unsurda artık sadece 2 ya da 4 yıllık diplomanın çoğu alanda tek başına iş yapmadığıdır. Özel ve devlet üniversiteleri çoğaldıkça mezunlarda çoğalmaktadır. Mezunların çoğalması demek, iş bulma rekabetinin iyice kızışmasıdır. Artık işverenler diplomanın yanında yabancı dil, yüksek lisans, iş deneyimi vb. bir çok şeyi arar hale gelmişlerdir. Tavsiyemiz adayların 2 ya da 4 yıllık hangi bölümü seçip kazanacak olurlarsa olsunlar, kendilerini geliştirmeleridir.

Devletin kaynakları ve asker, polis, memur, hemşire, öğretmen vb. ihtiyacı sınırsız ve sonsuz değildir. Yanlış yönlendirmelerle ve kolaycılığa kaçarak üniversite okuyan adaylara sürekli devlete atan demek o bireylere yapılan en büyük kötülük olacaktır. Örneğin bir yılda devlet yaklaşık 40.000 öğretmen alırken belki de üniversitelerden bir yılda 100.000-150.000 öğretmen adayı mezun olmaktadır. Genç arkadaşların bu durumları bilerek tercihte bulunmasında fayda olacaktır. Diğer bir örnekte özellikle son yıllarda 2 yıllık sağlık bölümlerine gelen yoğun talepten sonra birçok sağlık bölümünün mezunlarının asgari ücretle çalışmaya başladıklarını unutmamak gerekir. Birçok iktisat ve işletme mezununun mezun olduktan sonra 1000-1500 lira maaşla işe başlamaları gibi.

Yukarıdaki durumlar ve örnekler çoğaltılabilir. Fazla karamsar olmaya gerek yok, fazla lafa da gerek yok. İşin özü; çalışmak, kendini geliştirmek ve yeniliklere açık olmaktır. Zamanında Türkiye'nin en büyük iş adamı Vehbi Koç'un gençlere tavsiyesi ''daktilo öğrenin ve araç kullanmayı bilin''.

Mesut Sabancı
Rehber Öğretmen